در دهه‌های اخیر، صنعت خودرو و خودروسازی در سطح جهان تحولات چشمگیری را تجربه کرده است و واردات قطعات خودرو از کشورهای دیگر یکی از روش های تامین قطعات در داخل است. افزایش نیاز به وسایل نقلیه به دلیل افزایش جمعیت، این صنعت را به رشد و افزایش قابل توجه تولید خودروها سوق داده است. در ایران نیز، با افزایش جمعیت و افزایش انواع تعداد وسایل نقلیه، نیاز به قطعات خودرو به شدت افزایش یافته و این امر منجر به رونق بازار واردات قطعات خودرو نیز گردیده است. از طرفی در سال‌های اخیر شاهد افزایش تعداد خودروهای خارجی در کشور هستیم و چون قطعات این خودرو‌ها نیز در داخل کشور تولید نمی‌شود، برای تامین قطعات آن‌ها، نیاز به واردات از کشورهای دیگر می‌باشد. امروزه در دنیای تجارت، واردات قطعات خودرو نقش مهم و برجسته‌ای را به خود اختصاص داده است. این نوع از واردات سودآوری بالایی به همراه دارد و کشور چین به عنوان گزینه اصلی واردات قطعات خودرو در ایران شناخته می‌شود. از آنجایی که انواع مدل‌های ماشین خارجی و چینی از شرکت‌های متعدد در کشور وجود دارد، نیاز به قطعات آن‌ها نیز افزایش یافته است. در نتیجه، ایران فعالانه درگیر واردات و ترخیص قطعات یدکی خودرو از کشور چین برای تامین این نیاز روزافزون داخلی است. با این وجود، لازم است به اهمیت این موضوع توجه کنیم که واردات لوازم یدکی خودرو نیازمند پیمایش یک سری مراحل و رعایت دستورالعمل‌های نظارتی است.

یکی دیگر از گزینه‌های مناسب برای واردات قطعات خودرو، کشور امارات است؛ بسیاری از واردکنندگان ایرانی تمایل دارند تا از طریق تجارت با این کشور، درآمد پرسودی داشته باشند. در برخی موارد، قطعات خودروهای چینی از طریق دبی خریداری شده و سپس به کشور ایران وارد می‌شوند. واردات از دبی نیز دارای مراحل مهمی است که پیش از اقدام، باید آن‌ها را در نظر گرفت.

کشور چین یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قطعات خودرو در جهان می‌باشد و به همین دلیل میتوان برای واردات قطعات خودرو به کشور، به عنوان گزینه نخست آن را در نظر گرفت. واردات قطعات خودرو از چین به عنوان یکی از موارد معمول در صنعت خودروسازی جهانی مطرح است. همچنین این کشور هرساله، سعی دارد تا قطعات خودرو تولیدی خود را، با کیفیت و تنوع بالاتر به بازار جهانی ارائه دهد. واردکنندگان قطعات خودرو با نگاهی اجمالی به بازار تولید این نوع قطعات در کشور چین خواهند دریافت، این کشور دنیایی از قطعات مدرن و پیشرفته با برندهای گوناگون را تولید می‌کند. از آنجایی که مبادلات تجاری بین ایران و چین از گذشته برقرار بوده است و این دو کشور همیشه شرکای تجاری مناسبی برای یکدیگر بوده‌اند، واردات هر نوع کالایی اعم از قطعات خودرو از این کشور دارای مزیت‌های زیادی خواهد بود.

برای واردات هر نوع کالایی، قوانین مربوط به تجارت بین‌المللی وجود دارد. پیش از اقدام به واردات، باید تمامی شرایط و مقررات کشور مبدا و مقصد را بررسی کرد و آگاهانه قدم در این مسیر گذاشت. در مورد چین نیز، به همین شکل باید تمامی اطلاعات لازم درباره مقررات تجارت با این کشور را در نظر گرفت. در ادامه برخی از این موارد مهم را بررسی خواهیم کرد:

در ابتدا واردکننده باید نیاز بازار قطعات خودرو در ایران را شناسایی کند و بر اساس آن تحقیقات خود را برای پیدا کردن تولیدکننده مناسب در کشور چین انجام دهد. برای پیدا کردن تامین‌کننده یا تولیدکننده مورد اعتماد در کشور چین راه‌های متعددی وجود دارد، یکی از معتبرترین و کم هزینه‌ترین آن‌ها جستجو از طریق اینترنت در بازار‌های آنلاین است. توجه داشته باشید که از طریق مدارکی مانند مجوز کسب‌وکار، باید از اعتبار آن‌ها اطمینان حاصل کرد. پس از مشخص شدن تولیدکننده یا تامین‌کننده چینی، باید قطعات خودرو موردنظر جهت واردات را از لحاظ فنی بررسی کرد تا با ماشین‌آلات و تجهیزات داخل کشور سازگاری داشته باشند. همچنین برای انجام این تحقیقات باید نمونه محصول موردنظر را از تولیدکننده چینی برای بررسی‌های دقیقتر و عمیقتر درخواست کرد؛ زیرا شناسایی و انتخاب قطعات خودرو مناسب جهت واردات به کشور، اقدام بسیار مهمی است که در صورت اشتباه، ممکن است ضررهای پرهزینه‌ای را در پی داشته باشد.

یکی از مهمترین مراحل واردات، دریافت مجوزهای لازم و ارائه آن‌ها به سازمان‌های مربوطه می‌باشد؛ به همین علت پیش از واردات قطعات خودرو باید مدارک مربوط به آن را بررسی و تهیه کرد. ممکن است به فاکتورهای تجاری، گواهی‌نامه‌ها و سایر مدارک مرتبط نیاز داشته باشید. برای دریافت این اطلاعات باید با سازمان‌ها و ادارات مربوط به واردات در ایران تماس بگیرید، تا اطلاعات به روز در خصوص الزامات واردات قطعات خودرو را کسب کنید. بنابراین، هنگام واردات قطعات خودرو، در وهله اول باید مجوز واردات تهیه و تایید شوند.

از آنجایی که تولید خودرو و قطعات خودرو در کشور چین بسیار رونق دارد، واردات آن نیز مورد استقبال قرار گرفته است. اما در این مسیر باید از قوانین خاص مربوط به گمرک اطلاع پیدا کرد. در مرحله بعد باید بررسی کرد که چه تعرفه‌های گمرکی برای واردات قطعات خودرو از چین وجود دارد. ممکن است این تعرفه‌ها بر اساس نوع قطعه، وزن، یا ارزش مالی تعیین شده باشند.

همچنین لازم است بررسی کنید که آیا  قطعات خودرو مورد نظر جهت واردات تحت محدودیت یا ممنوعیت‌های خاص قرار دارد یا خیر، چون در برخی موارد ممکن است بعضی از قطعات به دلیل مسائل امنیتی یا محیطی محدودیت داشته باشند؛ برای این کار لیست ممنوعیت‌‌های گمرکی ایران را بررسی کنید.

پس از بررسی و انجام تمامی مراحل قبل، نوبت به تعیین هزینه‌های مربوط به واردات قطعات خودرو از کشور چین می‌رسد؛ این هزینه‌ها به موارد مختلفی مانند: عوارض گمرکی، حمل و نقل، مالیات و عوارض، بیمه، ثبت سفارش و دیگر هزینه‌های مرتبط با تجارت بین‌المللی وابسته است. در ادامه به این عوامل اصلی اشاره می‌شود:

• هزینه‌های گمرکی: هزینه‌های گمرکی شامل دو بخش تعرفه و عوارض گمرک است؛ هر کالا بر اساس یک کد تعرفه دسته‌بندی می‌شود که تعیین‌کننده میزان هزینه گمرک آن است. برای واردات قطعات خودرو از چین نیز، باید تعرفه مربوطه را بررسی و هزینه گمرکی آن را محاسبه کرد. در برخی موارد، علاوه بر تعرفه‌ گمرکی، عوارض نیز برای خدمات و گمرک محاسبه می‌شود. این عوارض ممکن است بر اساس ارزش گمرکی یا واحد وزن مشخص شده باشند.
• هزینه‌های حمل و نقل: هزینه حمل و نقل از هر کشوری به پارامترهای مختلفی بستگی دارد؛ در رابطه با حمل و نقل قطعات خودرو از کشور چین نیز باید یک سری موارد را برای تعیین هزینه نهایی در نظر گرفت. البته لازم به ذکر است، این عوامل برای هر محصول میتواند متغیر باشد. مهمترین عامل تاثیرگذار، انتخاب نوع حمل و نقل می‌باشد که بر اساس مشخصات، وزن، حجم و شرایط محصول تعیین می‌گردد. به طور مثال برای برخی از قطعات سنگین خودرو، هزینه حمل بسیار بیشتر از قطعات و محصولات می‌گردد. همچنین باید هزینه حمل درونی در کشور مبدا یعنی چین را نیز در نظر گرفت، هزینه درونی به معنای هزینه حمل کالا از انبار تا بنادر صادرات برای ارسال به کشور دیگر می‌باشد. از دیگر عوامل تاثیرگذار مسیر حمل و نقل محصول است، به این صورت که مسیرهای پرتردد تجاری معمولا هزینه حمل‌ونقل کمتری دارند و از طرفی دیگر، هر چه مسافت بیشتر باشد هزینه نیز افزایش می‌یابد.
• هزینه‌های مالیات و عوارض: هزینه‌های مالیات و عوارض برای واردات قطعات خودرو از چین ممکن است بر اساس نوع کالا و ارزش آن متغیر باشد. بسیاری از کشورها مالیات بر ارزش افزوده (VAT) را بر روی ارزش گمرکی اعمال می‌کنند؛ این مالیات و عوارض ممکن است بر اساس نوع قطعه خودرو یا سیاست‌های مالیاتی محلی متغیر باشد. برخی از کشورها ممکن است برای واردات قطعات خودرو، معافیت‌ها یا تسهیلات مالیاتی ارائه کنند. این معافیت‌ها ممکن است بر اساس نوع قطعه، کاربرد آن در صنعت خودرو، یا دیگر شرایط مشخص شده توسط مقامات مالیاتی باشد. برای اثبات ارزش گمرکی و اطلاعات مالیاتی دقیق، شما ممکن است نیاز به تهیه مدارکی نظیر فاکتورهای تجاری، گواهی‌نامه‌های مبدأ، و سایر مدارک مشابه داشته باشید.

همانطور که در بالا ذکر گردید، افزایش تعداد خودرو در سطح کشور، سبب افزایش تقاضا برای قطعات خودرو و لوازم یدکی ماشین نیز شده است. دبی یکی دیگر از گزینه‌هایی است که در این زمینه با کشور چین رقابت دارد.  بسیاری از واردکنندگان به دلیل داشتن آگاهی از کیفیت و قیمت قطعات خودرو در بازار دبی، وارد تجارت با آن می‌شوند و نیاز کشور را در این زمینه تامین می‌کنند. دبی یک از موثرترین بازارهای تامین و توزیع قطعات خودرو را دارد و بهترین گزینه برای پیدا کردن قطعات خودرو با کیفیت بالا و قیمت رقابتی می‌باشد و همچنین واردات از این کشور سود بسیاری در پی خواهد داشت؛ اما لازم به ذکر است، سود حاصل از واردات قطعات خودرو هر ساله توسط دولت تغییر می‌کند و مبلغ خاصی برای آن تعیین می‌شود. یکی‌دیگر از مزیت‌های تجارت با دبی، ارزان بودن هزینه حمل و نقل کالا به جهت نزدیک بودن دو کشور امارات و ایران می‌باشد. همچنین مدت زمان رسیدن کالا به مقصد نیز کوتاهتر است.

طی سال‌های اخیر، تعداد خودروهای خارجی در کشور افزایش یافته است و راه اصلی برای تامین قطعات و لوازم یدکی آن‌ها واردات است. امارات بهترین منبع برای وارد کردن قطعات خودرو‌های خارجی مانند: خودروهای ژاپنی، کره‌ای و اروپایی می‌باشد. واردات قطعات خودروهای ژاپنی مانند: تویوتا و مزدا، بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است.

برخی از بازارهای معروف قطعات خودرو در دبی در ادامه معرفی شده‌اند:

• منطقه صنعتی شارجه
• منطقه صنعتی راس الخیمه
• منطقه صنعتی عجمان
• منطقه صنعتی القوز
• منطقه صنعتی ام القوین

این ۵ منطقه صنعتی جزء بهترین و مطمئن‌ترین بازارهای تامین قطعات خودرو در دبی است. شما اگر به دنبال قطعه‌ای خاص و همچنین تجارت با تامین‌کنندگان معتبر هستید، بهترین راه مراجعه حضوری به این بازار‌ها می‌باشد.

مطالعه و تحقیقات در مورد بازار داخل و همچنین بررسی مقررات و قوانین مربوط به واردات، قبل از هر اقدامی ضروری است. واردکنندگان پس از بررسی نیازهای بازار ایران در زمینه قطعات خودرو، باید کشور تامین‌کننده قطعات موردنظر خود را انتخاب کنند. همانطور که گفته شد، دبی بازار بسیار مناسبی جهت تامین انواع مختلف قطعات خودرو دارد. اما در رابطه با واردات قطعات خودرو از دبی نیز باید اطلاعات کاملی از تامین‌کنندگان و توزیع‌کنندگان این قطعات بدست آورد.

پس از بررسی و یافتن فروشندگان مناسب وارد مذاکره حضوری با آن‌ها شوید؛ از این طریق میتوانید سمپل قطعات خودرو درخواستی خود را از نزدیک ببینید و در نهایت با در نظر گرفتن تمامی جنبه‌ها انتخاب خود را قطعی کنید. توجه داشته باشید که تامین‌کننده موردنظر شما کاملا مورد اعتماد باشد؛ در ضمن برای تمامی قطعات خودرو خریداری شده، گارانتی معتبر و خدمات پس از فروش درخواست کنید. پس از دریافت پیش فاکتور، باید مشخصات کالای موردنظر خود را به صورت دقیق در سامانه وزارت صمت ثبت کنید و پیش فاکتور را نیز در سامانه بارگذاری کنید.

پس از بررسی مشخصات فنی محصول و درخواست ثبت سفارش، نوبت به اخذ مجوزهای قانونی جهت وارد کردن قطعات خودرو به کشور می‌رسد. لازم به ذکر است در هر زمانی امکان تغییر قوانین مربوط به این مجوزها وجود دارد، لذا توصیه می‌گردد تا از تمامی مقررات بروز مطلع شوید. برای واردات قطعات خودرو از دبی به مجوزها و استانداردهای مختلفی مانند مجوزهای گمرکی نیاز است. در صورتی که این مجوزات دریافت نگردند، امکان ترخیص وجود نخواهد داشت.

لازم است جهت ترخیص کردن کالای خود از گمرک، مدارکی را فراهم کنید؛ برخی از این مدارک عبارتند از: بارنامه، گواهی مبدا، فاکتور، پروفرما، گواهی بازرسی، قبض انبار، بیمه‌نامه، لیست بسته‌بندی و…. . پس از تهیه تمامی مدارک لازم و همچنین تکمیل اظهارنامه، دیگر مسئله‌ای جهت ترخیص وجود نخواهد داشت.

بعد از اخذ مجوزها و گذراندن مراحل قانونی واردات، میتوانید درخواست تخصیص ارز را برای بانک عامل ارسال کنید. پس از دریافت ارز درخواستی، میتوانید مبلغ پیش فاکتور را از طریق صرافی های رسمی برای طرف مقابل در دبی واریز کنید.

نکته‌ی دیگری که در واردات قطعات خودرو از دبی باید در نظر داشت، بحث تعرفه‌های گمرکی است. این تعرفه‌ها توسط دولت تعیین می‌شوند و واردکننده باید از تعرفه مختص به کالای وارداتی خود مطلع باشد تا بتواند هزینه نهایی تجارت خود را تخمین بزند. همچنین معتبرترین سایت جهت اطلاع از کد تعرفه گمرکی محصول موردنظر سایت www.irica.gov.ir می‌باشد. به طور مثال ۴ رقم اول کد تعرفه مربوط به قطعات خودرو ۸۷۰۸ است. این کد تمامی قطعات و لوازم یدکی خودرو مانند: موتور، ترمز، گیربکس، جعبه دنده و… را شامل می‌شود. لازم به ذکر است رقم‌های بعدی این قطعات متفاوت است و هرکدام از آن‌ها نرخ متفاوتی دارند که این نرخ‌ها ممکن است به صورت دوره‌ای تغییر کند. همچنین علاوه بر هزینه‌های گمرکی، هزینه‌های مربوط به مالیات بر ارزش افزوده نیز باید پرداخت شود. دقت داشته باشید تا تمامی هزینه‌ها به درستی پرداخت گردد تا در فرآیند ترخیص از هرگونه مشکلی جلوگیری شود.